• Tiếng Việt
  • English

Góc nhìn chuyên môn

Dạy trẻ kỹ năng sinh tồn: Trách nhiệm của phụ huynh hay nhà trường?

Dạy trẻ kỹ năng sinh tồn là việc cần làm sớm để mỗi đứa trẻ hình thành phản ứng phòng vệ cho bản thân. Đây chính là kỹ năng cần được ưu tiên nhất trong việc dạy dỗ và rèn luyện cho cho trẻ ở độ tuổi mầm non, rất cần thiết để các con tự bảo vệ trước những sự việc không ngờ tiêu cực có thể xảy ra.

Dạy trẻ về kỹ năng sinh tồn là trách nhiệm của gia đình, nhà trường và xã hội

Giáo dục trong gia đình là nền tảng giúp một đứa trẻ hình thành nhân cách, kỹ năng sống và lối ứng xử – giao tiếp. Song song với gia đình, trường học không chỉ là nơi dạy các con từng bài học lý thuyết trong sách mà còn là nơi hướng dẫn các con thực hành với những kỹ năng sinh tồn nhỏ nhất nhưng lại quý giá nhất.

Sự kết hợp của phụ huynh và nhà trường trong việc trang bị cho con những kỹ năng sống cần được kết hợp nhuần nhuyễn và hiệu quả.

4 kỹ năng sinh tồn – trẻ cần phải học càng sớm càng tốt

1. Kỹ năng giữ an toàn nếu bị lạc 

Với bản tính hiếu động, tò mò, thích khám phá thế giới xung quanh, trẻ rất dễ đi lạc nếu cha mẹ không để ý kỹ lưỡng. Dạy trẻ kỹ năng giữ an toàn khi bị lạc là điều cần thiết ngay từ khi con còn nhỏ. Các cách cha mẹ và thầy cô có thể dạy con đề phòng và xử lý gặp phải tình huống xấu: 

  • Luôn nắm tay cha mẹ và người lớn nơi đông người 

  • Ghi nhớ số điện thoại của bố mẹ và ít nhất một số điện thoại cố định thường gọi của người thân (ông bà nội, ngoại…) 

  • Đứng yên một chỗ khi bị lạc

  • Mang theo còi báo hiệu bên người, khi bị lạc trẻ có thể thổi 3 lần liên tiếp, ngắt quãng khoảng 3 phút rồi lại thổi tiếp để ra hiệu cầu cứu

Những phương pháp phòng ngừa thụ động cha mẹ có thể áp dụng: 

  • Dán thông tin của bố mẹ (số điện thoại, địa chỉ…) lên quần áo của trẻ mỗi khi ra ngoài 

  • Đeo vòng tay hoặc đồng hồ định vị cho trẻ khi ra ngoài 

  • Cha mẹ cũng có thể chủ động thực hành cho bé bằng cách đứng một nơi và quan sát cách xử trí của trẻ để kịp thời đưa ra những bổ trợ hữu ích cho con

Kỹ năng ở nhà một mình

Trong cuộc sống sẽ không tránh khỏi những lúc bận bịu gia đình không thể trông con và buộc để con chơi ở nhà một mình. Do đó, cha mẹ hãy dạy con cách ở nhà một mình an toàn nhất. Phụ huynh cần nói cho con hiểu khi ở nhà một mình con cần làm gì, như không được mở cửa cho người lạ, khi thấy có người cho kẹo thì cần từ chối và chạy vào trong phòng đóng cửa gọi điện cho cha mẹ.

Ở trường học, thầy cô giáo có thể dạy con cách phân biệt và sử dụng đồ đạc trong nhà, cần cẩn thận và hết sức lưu ý với các đồ điện vì có thể bị giật và đồ sắc nhọn.

Kỹ năng bơi lội và võ thuật

Đây là 2 kỹ năng cần thiết và tối quan trọng mà gia đình và nhà trường nên cho con học từ sớm. Khi con biết bơi và có võ con có thể thoát chết trong những trường hợp nguy hiểm. Dạy con 2 bộ môn này là điều rất cần thiết với trẻ, cũng như bố mẹ có thể yên tâm hơn khi không có người lớn bên cạnh con.

Kỹ năng phản ứng với trường hợp khẩn cấp

Khi con gặp phải tình huống nguy hiểm như bị lạc, bị người lạ tiếp cận hay con gặp trường hợp bạn bè, người thân bị thương… việc đầu tiên các con cần làm đó là giữ tâm thế hết sức bình tĩnh sau đó cố gắng hô thật to để nhận được sự trợ giúp của mọi người xung quanh.

Cha mẹ và nhà trường cần dạy con ghi nhớ số điện thoại của phụ huynh, cô giáo và cả những số điện thoại khẩn cấp

  • 112 : Là đầu số yêu cầu trợ giúp và tìm kiếm cứu nạn trên phạm vi toàn quốc

  • 113 : Là đầu số gọi công an hoặc cảnh sát khi có việc liên quan đến an ninh trật tự

  • 114 : Là đầu số gọi cơ quan phòng cháy chữa cháy, cứu nạn

  • 115 : Là đầu số gọi cấp cứu về y tế

Cần hướng dẫn trẻ ghi nhớ các thông tin liên lạc cơ bản khi gặp nguy hiểm

Trách nhiệm của giáo dục mầm non với kỹ năng sinh tồn cho trẻ

Bên cạnh gia đình, trường học là nơi các bé mầm non được dạy về kỹ năng sinh tồn ngay từ những buổi học đầu tiên. Việc rèn luyện và thực hành sớm cho trẻ chính là giúp trẻ tự bảo vệ bản thân trong xã hội công nghiệp nhiều nguy hiểm rình rập. Việc dạy trẻ kỹ năng sinh tồn tại trường mầm non được phụ huynh rất tâm đắc, vì ngày nay cha mẹ hầu hết đều bận rộn, không có nhiều thời gian để giáo dục con bài bản tại nhà.

“Giáo dục mầm non tốt sẽ mở đầu cho một nền giáo dục tốt” (Hồ Chí Minh). Trường mầm non có nhiệm vụ chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục các con, bồi dưỡng cho các con trở thành người công dân có ích. Giáo dục kỹ năng sinh tồn là một hình thức can thiệp sớm, có tác dụng tích cực trong việc ngăn ngừa những tình huống nguy hiểm đối với trẻ em, đặc biệt là trẻ dưới 6 tuổi.

Một nghiên cứu gần đây về sự phát triển trí não của trẻ cho thấy khả năng biết tự kiểm soát, thể hiện các giác quan của mình, biết cách tự giải quyết vấn đề cơ bản – một cách tự lập rất quan trọng đối với trẻ. Chính vì vậy, việc đi sâu lồng ghép dạy kỹ năng sinh tồn phù hợp với từng độ tuổi từ lứa tuổi mầm non rất cần thiết đối với sự phát triển của con.

Nội dung liên quan:

Một số hoạt động dạy trẻ kỹ năng sinh tồn tại STEAMe GARTEN

Điểm nhấn của chương trình giáo dục cho trẻ tại Hệ thống mầm non STEAMe GARTEN là sự kết hợp của giáo dục kỹ năng sống với mô hình giáo dục STEAM. Giáo án sẽ tập trung vào các hoạt động vui chơi, trải nghiệm thực tế để trẻ rèn luyện được những kỹ năng xã hội về nhận biết và kiểm soát được trạng thái cảm xúc cũng như hành vi.

STEAMe GARTEN có nhiều dự án, trò chơi, hoạt động như tham quan làng lụa, trải nghiệm thực tế tại công viên, dự án trang phục… để trẻ tăng khả năng thích ứng với cuộc sống và phát triển được hành vi phản ứng tốt hơn.

Lớp học thực hành may quần áo giúp con làm quen các đồ vật trong nhà

Lớp học thực hành may quần áo giúp con làm quen các đồ vật trong nhà

Hoạt động vượt chướng ngại vật - con tự tin ứng biến và linh hoạt hơn

Hoạt động vượt chướng ngại vật – con tự tin ứng biến và linh hoạt hơn

Con thực hành sử dụng các thiết bị điện tử

Con thực hành sử dụng các thiết bị điện tử

Thầy cô giáo dạy con luôn đứng cùng nhau, không tách đoàn khi ra ngoài để tránh bị lạc

Thầy cô giáo dạy con luôn đứng cùng nhau, không tách đoàn khi ra ngoài để tránh bị lạc

Dạy trẻ em mầm non kỹ năng sinh tồn là điều cần thiết để trẻ hình thành phản ứng và cách đối mặt với những nguy hiểm không mong muốn. Các bậc phụ huynh quan tâm đến cách dạy kỹ năng sống cho trẻ và mô hình giáo dục STEM tại hệ thống mầm non STEAMe GARTEN xin vui lòng điền form thông tin dưới để được tư vấn chi tiết!